Hoài niệm phố xưa qua nét kiến trúc cổ tại Hván Dương gustavonazario.com.br

Giữa lòng TP Hmàn Dương - đô thị loại I đang vươn mình mạnh mẽ và uy thế với nhịp sống tân tiến, tất bật vẫn thấp thoáng những nét kiến trúc cổ, gợi nhớ về một thuở phố xưa.

Nhà cổ Pháp “vẽ” đô thị xưa

Đi qua đường phố Phạm Hồng Thái, nhiều người vẫn tuyệt vời với ngôi nhà cổ kiểu Pháp nổi nhảy với tông vàng ấm. Theo thời hạn và sự thay đổi của thị hiếu, những ngôi nhà trên tuyến phố này cũng đổi phong thái, màu sắc, riêng chỉ có căn nhà số 85 vẫn nguyên kiến trúc xưa. Năm nay, ngôi nhà này tròn 120 tuổi và người chủ sở hữu của nó là ông Tạ Mạnh Cường luôn luôn trăn trở về việc bảo tồn, giữ gìn.

Căn nhà Pháp cổ của ông Tạ Mạnh Cường ở giữa phố Phạm Hồng Thái gây tuyệt hảo với nhiều người mỗi lúc đi qua

Khi nhắc tới ngôi nhà rất dị, gắn bó với mình gần cả đời người, ông Cường vừa tự hào, vừa trầm ngâm. Căn nhà này do một địa chủ thuê người Pháp thiết kế và xây năm 1903. Sau nhiều biến cố lịch sử vẻ vang, những năm 50 của thế kỷ XX, ông bà của ông Cường thuê và sau đó mua lại của Nhà nước. Đến nay khi nhiều căn nhà cổ xung quanh đã được ctrận tạo, khoác "áo mới" để phục vụ marketing, dịch vụ, chỉ riêng căn nhà của mái ấm gia đình ông Cường dù nằm tại vị trí đắc địa tiện nghi cho marketing nhưng ông vẫn luôn luôn bảo vệ, không thay đổi version như xưa, bỏ qua thời cơ trở thành tân tiến kinh tế tài chính cho mái ấm gia đình. Ông hồ hởi khoe: “Có lẽ đấy là căn duy nhất còn nguyên vẹn những giá trị của kiến trúc Pháp trên địa bàn thành phố. Từ vật liệu xây dựng đến hoa văn, họa tiết trang trí vẫn như thuở ban sơ. Năm 2015, tôi có tu sửa nhưng tôn trọng đường nét xưa. Vật liệu dùng vôi, cát và mật mía. Đắp chiếc lá trên cột nhỏ bỏng bằng bàn tay cũng tỉ mỉ, công phu, mất 2 tuần”.

Những giá trị của kiến trúc Pháp cổ thể hiện trên từng đường nét, màu sắc, xem thêm của căn nhà số 85 phố Phạm Hồng Thái

Để phù tương thích với kiến trúc tổng thể ngôi nhà, thiết kế bên trong bên trong cũng rất được ông Cường sắp xếp hài hòa và hợp lý và phải chăng, mang đậm nét hoài cổ. Đặc biệt, ông Cường đang sở hữu hơn 40 chiếc xe đạp Pháp cổ. Ông cũng đam mê sưu tầm, tìm tìm những đồ vật mang đặc trưng của nước Pháp để điểm tô cho căn nhà nhuốm màu thời hạn này.

Bên trong căn nhà số 85 Phạm Hồng Thái, thiết kế bên trong hài hòa và hợp lí, tương thích càng tôn thêm nét xin xắn kiến trúc cổ

Sau khi xâm cướp Thành Đông vào năm 1883, người Pháp phá bỏ thành trì quân sự kiên cố và đầu tiên thiết kế kiến thiết đô thị. Những ngôi nhà Pháp cổ được xây dựng và hình thành từ đây. Nó là hình tượng cho sự phồn hoa, thịnh vượng của đô thị Htrận Dương thời bấy giờ. Đặc trưng của những ngôi nhà Pháp cổ là những họa tiết đối xứng, mang đặc thù mỹ thuật cao. Màu sắc chủ đạo là vàng, kem thể hiện sự vương giả, phồn thịnh. Hoa văn được trang trí cầu kỳ, tinh xảo làm cho công trình đồ sộ cũng trở thành quyến rũ và mềm mại, thu hút.

Căn nhà Pháp cổ ở số 8 phố Bắc Kinh không những là là nơi chứa đựng đầy ắp kỷ niệm của mái ấm gia đình ông Nguyễn Đức Thắng mà còn chứng kiến những thăng trầm lịch sử hào hùng của mảnh đất Thành Đông. Hơn 100 năm đi qua, ngôi nhà vẫn vững chãi giữa phố phường đông đúc, tấp nập. Những nét kiến trúc Pháp cổ đặc trưng hiện hữu giữa lòng đô thị tiến bộ thu hút nhiều người tiếp đây tự sướng. Gia đình ông cũng đón tiếp vô vàn kiến trúc sư tới khảo sát, tìm hiểu.

Căn nhà Pháp cổ của ông Thắng ở đầu phố Bắc Kinh vững chãi theo thời hạn

Điều ông Thắng hài lòng nhất ở ngôi nhà cổ này là mái trần vôi rơm, thông thoáng vào trong ngày hè, ấm cúng trong mùa đông. Ngoài hoa văn trang trí rất dị, rực rỡ ông cũng tâm đắc với thiết kế cửa vòm cầu kỳ và công suất sử dụng qua không ít năm vẫn không hỏng hóc, phround thay thế. Hiện ngôi nhà này ông đã giao cho đàn ông quản trị và cũng nhu cầu thế hệ sau sẽ tiếp tục lưu giữ, trân trọng giá trị vật chất, niềm tin.

Theo thời hạn, những công trình mang phong thái Pháp cổ ở TP Hmàn Dương không thể nhiều, có ngôi nhà qua thay thế, cmàn tạo chỉ với là những mảng kiến trúc chắp vá. Do đó cần phmàn có chương trình, chính sách bảo tồn lưu giữ giá trị kiến trúc, lịch sử dân tộc, văn hóa truyền thống này.

Giữ hồn quê Việt

Nếu như khu vực trung tâm TP Hván Dương xưa nổi nhảy với nhà Pháp cổ thì vùng ven đô vẫn có hộ gìn giữ được ngôi nhà theo phong thái kiến trúc Việt xưa. Ông Đinh Văn Bàng ở khu 6, phường Việt Hòa luôn luôn tự hào vì được thế hệ trước trao truyền ngôi nhà cổ kiến trúc đặc trưng của vùng đồng bằng Bắc Bộ.

Những họa tiết, còn nữa mang phong thái đặc trưng của vùng đồng bằng Bắc Bộ của ngôi nhà cổ ở phường Việt Hòa

Ngôi nhà cổ ở trong phòng ông Bàng đã gần 110 tuổi, truyền qua 4 đời. Nhà được xây dựng theo kiến trúc lòng thuyền làm bằng gỗ lim xanh, trên lợp ngói đất nung. Họa tiết, hoa văn trang trí là cây cối, loại vật nối sát với làng quê Việt như hoa cúc, hoa rau muống, cá chép… Chính giữa ngôi nhà đặt ngai thờ, nhang áng, câu đối ở hai bên. Phía trên ngai thờ là bức hoành phi bằng chữ Hán Nôm: "Đầu Diệc Thế", nghĩa là người đứng đầu của một thế hệ, chữ nhỏ hơn ở ở bên cạnh là "Duy Tân Ất Mão xuân", tức là ngôi nhà được xây vào trong ngày xuân năm Ất Mão (1915).

Dòng chữ Hán Nôm bên phround của bức hoành phi có đề "Duy Tân Ất Mão xuân", tức là ngôi nhà được xây dựng vào trong ngày xuân năm 1915

Ngôi nhà cổ được ông Bàng trân trọng, nâng niu, gìn giữ từng xem thêm nhỏ. Với ông đây không những có thể hiện lòng thành kính với tổ tiên, ông phụ vương mà còn để giáo dục, dạy dỗ con cháu về thời kỳ đã qua. Hiện ngôi nhà vẫn được ông Bàng không thay đổi version, chỉ tu bổ để bảo vệ công trình.

Sau thời hạn dài trăn trở, dò la tìm tìm, ông Phạm Kim Quy ở khu dân cư Đỗ Xá, phường Tứ Minh cũng thỏa ước mong khi phục dựng được ngôi nhà Việt cổ ngay trên mảnh đất thân phụ ông. Để dựng căn nhà này, ông phván cất công lên Thái Nguyên mua lại toàn bộ căn nhà Việt cổ ở đây rồi vận chuyển về TP Hván Dương. Ông cũng mất nhiều thời hạn, sức lực lao động, tiền xu bạc lần tìm những vật dụng xưa để bài trí cho ngôi nhà.

Ngôi nhà cổ được ông Quy phục dựng lại vẫn chuẩn chỉnh chỉ những hoạt tiết, hoa văn xưa

Nói về lý do dựng lại nhà cổ giữa lòng đô thị, ông Quy tóm tắt: “Có quá khứ mới có hiện tại nên tôi luôn luôn muốn xây ngôi nhà Việt cổ để làm chốn đi về của con cháu”. Ngôi nhà cổ của ông Quy đều dùng những vật liệu xưa. Cách sắp xếp, bài trí, họa tiết, hoa văn cũng chuẩn chỉnh chỉ như thời những cụ ông cụ bà.

Là đô thị trung tâm của tỉnh, TP Hván Dương ngày càng văn minh, tiến bộ với những căn nhà cao tầng san sát. Xen giữa nét tiến bộ ấy, những nếp nhà cổ mang đậm giá trị lịch sử dân tộc sẽ nhắc nhớ người dân về từng thời kỳ cải tiến và phát triển của Thành Đông để thêm hãnh diện, tự hào.

Nội dung: NGUYỄN MƠ - NGUYỄN LAN

01/11/2023 Tin tức kiến trúc - nội thất ngoại thất

3 phong cách thiết kế kiến trúc được yêu thích nhất tại Việt Nam

Phong cách địa trung hải

Phong cách tân cổ điển